Wtorek19.03.24
Imieniny:Józefa, Bogdana
Biuletyn Informacji Publicznej



Historia gminy

Obszar Gminy Wieczfnia Kościelna należał w przeszłości do regionu zwanego Poborzem. Nazwa pochodzi od słowa „bór” i wykarczowanych przez szlachtę borów. Był to wysunięty region wciśnięty miedzy granicę pruską od zachodu i północy oraz ograniczony bagnami Orzyca od wschodu. Wykształciła się tu nieco odrębna kultura od reszty Mazowsza. Cechą wyróżniającą ten obszar była duża liczba szlachty. Już w czasach średniowiecza książęta osadzali tu rycerzy, którzy mieli strzec północnej granicy państwa. Zachowało się tu wiele dworków, kamiennych murów, przydrożnych kapliczek. Na miejscowych cmentarzach można znaleźć wiele szlacheckich nazwisk wraz z wyszukanymi imionami takimi jak: Scholastyka, Kordula, Martynian.
Miejscowość Grzebsk należy do jednej z najstarszych osad na Mazowszu. Grzebsk był zamieszkały już w początkach państwa polskiego za czasów pierwszych Piastów. Chcąc zabezpieczyć północną granicę przed napadami pogańskich Prusów w połowie XI wieku wybudowano tutaj gród obronny. Potwierdza to pierwszy pisany dokument dotyczący tej miejscowości tak zwany „falsyfikat mogilski”, który wymienia gród Grebezco. Nazwa wsi pochodzi od słowa „grzebać”.
Pierwsze wzmianki o miejscowości Wieczfnia Kościelna pochodzą z 1349 roku (Weczwna). Tą wieś najprawdopodobniej założył Obizor lub jego potomkowie. Około 1435 roku książę Włodzisław I przeniósł Wieczfnię z prawa polskiego na prawo niemieckie, dzięki czemu wieś zyskała lepsze warunki rozwoju ekonomicznego.
Miejscowi rycerze, którzy pisali się z Wieczfni, od początku XVI wieku zaczęli używać nazwiska Wieczfińscy. Nie był to wielki i możny ród, ale byli znani w ówczesnym państwie polskim. Najsłynniejszym przedstawicielem tego rodu był Jan Wieczfiniński pełniący urząd senatorski jak i pisarza królewskiego.
W XVI i XVII wieku ród Wieczfińskich tworzył zaścianek szlachecki. Część ziem przeszła własność innych rodów szlacheckich. W 1827 roku Wieczfni liczyła 23 domy i 168 mieszkańców, cz czyniło ją średniej wielkości osadą. Powstała szkółka parafialna założona przez księdza Pawła Filipowicza do której uczęszczało 9 chłopców.
W okolicach Wieczfni było dużo wsi zaściankowych. „Ludzie ci uprawiający od kilku mórg do kilku włók nie różnili się w zasadzie sposobem gospodarowania od chłopów, mieli natomiast odmienną kulturę, obyczaje i wyróżniali się innym pojmowaniem powinności obywatelskiej, co chlubnie ich wyróżniało i stawiało w czołówce ludności biorącej udział w powstaniach narodowych.”
Według opisu wsi z końca XIX wieku był tu kościół, sąd gminny, urząd gminy, młyn wodny, karczma. Były 24 domy i 208 mieszkańców.
W 1990 r. nastąpiła decentralizacja władzy publicznej, w wyniku czego samorząd terytorialny uzyskał znaczą część kompetencji i został ukształtowany jako samorząd jednostopniowy. Podstawową jednostką samorządową jest gmina, której siedzibą jest Wieczfnia Kościelna.
1