1. Pomoc społeczna

 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wieczfni Kościelnej realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508 ze zmianami).

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa mającą na celu umożliwianie osobom i rodzinom przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Instytucja ta wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

 Celem pomocy społecznej jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Zadaniem pomocy społecznej jest również zapobieganie tym sytuacjom, poprzez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób oraz integracji ze środowiskiem. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.

2. Prawo do świadczeń pomocy społecznej

• Osobom posiadającym obywatelstwo polskie, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terenie RP;
• Cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terenie RP: posiadającym zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, zezwolenie na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznością lub w związku z uzyskaniem w RP statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej oraz w związku z uzyskaniem w RP zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany;
• Obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin, posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terenie RP.

3. Kryterium dochodowe i sposób obliczania dochodu

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty: 701 zł (wartość obowiązuje od 1 października 2018 r.), zwanym dalej kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej,
• osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty: 528 zł (wartość obowiązuje od 1 października 2018 r.), zwanym dalej kryterium dochodowym na osobę w rodzinie,
• rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot wymienionych kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, zwanej dalej kryterium dochodowym w rodzinie

przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z wymienionych poniżej powodów (lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społeczne):

• ubóstwa;
• sieroctwa;
• bezdomności;
• bezrobocia;
• niepełnosprawności;
• długotrwałej lub ciężkiej choroby;
• przemocy w rodzinie;
• potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
• bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
• trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w RP status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością;
• trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
• alkoholu lub narkomanii;
• zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
• klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Dochód oznacza sumę miesięcznych przychodów (z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej) pomniejszoną o:

• miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
• składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach,
• kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

Do dochodu ustalonego zgodnie z w/w zasadami nie wlicza się:

• jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego,
• zasiłku celowego,
• pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty,
• wartości świadczenia w naturze,
• świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych,
• dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego
• świadczenia pieniężnego  i pomocy pieniężnej, o których mowa w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych,
• świadczenia wychowawczego oraz dodatku o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
• świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art 8a ust 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka.

Ustawa określa, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 308 zł.

4. Podstawowe świadczeni z pomocy społecznej realizowane przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej

POMOC FINANSOWA

Świadczenia finansowe przyznawane na zasadach wynikających z ustawy o pomocy społecznej to:

• zasiłek stały,
• zasiłek okresowy,
• zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
• świadczenie pieniężne na zakup żywności

 Zasiłek stały (art. 37 ustawy o pomocy społecznej)

Zasiłek stały przysługuje:

• Pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,
• Pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Całkowita niezdolność do pracy oznacza całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidzkiej lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

 Wysokość zasiłku stałego ustala się:

• w przypadku osoby samotnie gospodarującej w wysokości stanowiącej różnicę między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej, a dochodem tej osoby, z tym, że kwota zasiłku nie może być wyższa niż: 645 zł (wartość obowiązuje od 1 października 2018 r.).
• w przypadku osoby w rodzinie zasiłek stały ustala się w wysokości różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie, a dochodem na osobę w rodzinie.

 Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie. W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania lub zasiłku dla opiekuna, zasiłek stały nie przysługuje.

Zasiłek okresowy (art. 38 ustawy o pomocy społecznej)

Zasiłek okresowy przysługuje:

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,
• rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

Świadczenie to przyznaje się w szczególności ze względu na: długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.

Zasiłek okresowy ustala się:

• w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy miedzy kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
• w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50% różnicy między kryterium a dochodem, oraz nie niższa niż 20 zł miesięcznie. Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.

Zasiłek celowy (art. 39 ustawy o pomocy społecznej)

Zasiłek celowy może być przyznany:

• w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
• osobom bezdomnym i innym osobom niemającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze świadczeń publicznych na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne,
• osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Specjalny zasiłek celowy (art. 41 ustawy o pomocy społecznej)

Zgodnie z art. 41 ustawy, w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany: specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.

 POMOC NIEFINANSOWA

Świadczenia niefinansowe udzielane przez Ośrodek Pomocy Społecznej to:

• praca socjalna,
• składki na ubezpieczenie zdrowotne
• sprawienie pogrzebu,
• posiłek (dożywianie w szkołach)
• usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania,
• kierowanie do domów pomocy społecznej.

Praca socjalna (art. 45 ustawy o pomocy społecznej)
Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Praca socjalna prowadzona jest:

• z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej;
• ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.

W pracy socjalnej wykorzystuje się właściwe tej działalności metody i techniki, stosowane z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia. Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód i może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny.

 Składki na ubezpieczenie zdrowotne

Ośrodek pomocy społecznej opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne za osobę:

• pobierającą zasiłek stały z pomocy społecznej niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu,
• bezdomną wychodzącą z bezdomności niepodlegającą obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.

 Sprawienie pogrzebu

Sprawienie pogrzebu odbywa się w sposób ustalony przez gminę, zgodnie z wyznaniem zmarłego, jeżeli rodzina nie jest w stanie zorganizować pogrzebu lub zmarły nie miał rodziny.

Posiłek (dożywianie w szkołach) w ramach wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” na lata 2014-2020 przysługuje:

• dzieciom i młodzieży do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej jeżeli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150% kryterium dochodowego na osobę tj. kwoty 792 zł.

 Usługi opiekuńcze (art. 50 ustawy o pomocy społecznej)

Pomoc w tej formie przysługuje osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona. Usługi te mogą być przyznane także osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni i zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.

Usługi opiekuńcze obejmują:

– pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych,

– opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości,

– zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

 Szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze ustalane są przez Radę Gminy w drodze uchwały. W roku 2018 stawka godzinowa za usługi opiekuńcze wynosi 16,62 zł.

Kierowanie do domu pomocy społecznej

 Osobie, która wymaga całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, a rodzina i gmina nie jest w stanie zapewnić odpowiedniej opieki, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.

Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny i do ponoszenia odpłatności zobowiązani są w kolejności:

• mieszkaniec domu, a w przypadku osoby małoletniej przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka – nie więcej niż 70% swojego dochodu,
• małżonek, zstępni (tj. dzieci, wnuki, prawnuki), przed wstępnymi (tj. rodzice, dziadkowie, pradziadkowie) – jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej jest wyższy niż 300%, a w przypadku osoby w rodzinie, dochód na osobę jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego,
• gmina – w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca DPS i rodzinę.